ሙሴ ዮሃንስ (ወዲ-ጣባ) ምስ ሓቂ እናተላተመ ክጋለጽ ከሎ

እንበኣርከስ ክቡራት ኣንበብቲ!!
ንስውእ ዘካርያስ ንጉስ ብፍሉይ ንምቕታሉ ዜዯፍአ ረቋሒታት ነዙ ይመስሉ። ብመሪሕነት ህግዯፍ ብዜተበየነሉ ናይ ሞት ፍርዱ ብ31 ነሓሰ 1996 ብቀጥታዊ ትእዚዜ መተዒብይቱን መማህርቱን ነበር ኮረኔል እንባየ ሃንስ፡ ብድምጺ ኣልቦ ሽጉጥ ቀንጻሊ ሽዯን መለስ ብምትሕብባር ዕሱባት ነጋሲ ዯስታን ሙሴ ዮሃንስ ወ/ጣባን ልክዕ ሰዒት 06.30 ኣብ ቅድሚ ኣፍዯገ ገዜኡ ብጭካኔ ተቐዜፈ። ስውእ ዘካርያስ ንጉሰ ክቕተል ከሎ፡ ኣብ ጽሑፍ ዜተሓጋገዜዎ ዜነበሩ ብጾቱ ሓድሽ ዒ/ብርሃን፡ ፍርቱና ሃይለ፡ ፍዮሪ፡ ዜተባህሉ ነበሩ። ንፖሊስ ይኹን ንውድብ ብቀጥታ ዜሓበሩ ኢዶም ብዯሙ ዜጨቐወን ሬስኡ ዘልዕሉን ንሳቶም ክኾኑ ከለዉ፡ ክሳብ ሕጂ ኣይሓመሙ፡ ኣይተደነሱ፡ ኣይሞቱ ኣብዚ ዓለም ምስ ምሉእ ጥዕንኦምን ኣእምሮኦምን ብሂወት ህልዋት’ዮም። ስለዚ ዕሱብ ሙሴ ዮሃንስ ወ/ጣባ ንነብሱ ይኹን ንቀንጻሊ ህግደፍ ካብዚ ጭቡጥ ታሪኻዊ ገበን’ዚ ሓራ ንምውጻእ ዘቕርቦ ዘሎ ኣጉል ጽውጽዋይን ምዕልባጥን ከንቱ’ዩ። ምስዚ ኣተሓሒዘ’ውን ቅንጣብ ሕፍረት ከይተሰምዖ ኢሳቕ ዕ/ሚካኤል፡ ብርሃነ ማንጆስ ብሂወት ዝጠፍኡ’ዮም ክብል መዱሩ። ብቀዲምነት ኢሳቕ ዕ/ሚካኤል ዘይኮነስ፡ ኢሳቕ ሃ/ማርያም /መርሓኖ/ ዝበሃል ምዃኑን ገና ኣብ ቃልሲ ኣ/ኣበባ ከም ዘሎን ከረጋግጽ ይፈቱ። ብርሃነ ማንጆስ ኣብ ሓውሲ ከተማ ራማ ግላዊ መነባብሮኡ ይመርሕ ምህላዉ ይሕብር። ካብዚ ክውንነት’ዚ ብምብጋስ፡ ሓደ ካብቶም ብዕሱብ ሙሴ ዮሃንስ ወ/ጣባ ሓሶት ክምሃሩ ዜሓድሩ፡ ከምቶም ጭዋታት ኣቦታቱ ብልቢ ሓቂ ንምልላይ ዝብህግ እንተልዩ፡ እዋኑ ዘበነ ተክኖሎጂ ብምዃኑ ኩሉ ነገር ንምጽራይ ብዘሕ ጻዕርታት ዜሓትት ጉዳይ ኣይኮነን። ስለዚ መን’ዩ ድራማ ዝሰርሕ ዘሎ ነፀረኣብ’ዶ ወይስ ዕሱብ ወ/ጣባ? ንምርጋግጽ ብንጽህና ዝብገስ እንተልዩ ምስዞም ብሂወት የለዉን ዝተባህሉ፡ እንተላይ ምስ ሓፍቲ ስ/ዘካርያስ ንጉሰ ብዝመረጾ ኣገባብን ሰባትን ንምርካብ ድልው ምዃነይ ይሕብር። ሃየ ሕጂ ወ/ጣባ ትብዓትን ድፍረትን እንተሃልዩ ንርኢ። ካብ ኩሉ ሓሳዊ ምሁር ካብዚ ዓለም የጥፍእ።

ዕሱብ ሙሴ ዮሃንስ ወ/ጣባ ነድሪ ብዝተሓወሶ ድምጺ “ህግደፍ ኣይኣስር ኣይቀትል”! ክብል ብዒውታ መዱሩ። እዚ መደረ’ዚ ብርግጽ ብህዝብን፡ መንእስያትን፡ ኣካለ-ስንኩላን ኤርትራን ድማ ብፍላይ ምልጋጽ’ዩ። ዕሱብ ሙሴ ዮሃንስ ወ/ጣባ ብዓውታ ስለ ዝመደረን ዜጨደረን ይትረፍ ንካልእ ሰብ ንነብሱ’ውን በዚ መደረ’ዚ ከዕግብ ኣይኽእልን’ዩ። ቀንዱ መለለዪ ህግደፍ ብጀካ ምእሳር፡ ምጭዋይ፡ ምቕታል፡ ኲናትን ወራርን እንተዘይኮይኑ፡ ብጣዕሚ ንንኡስ ሕቶታትን ጉዲያትን ብስልጡን ዜኾነ ዘተን ልዝብን ክፈትሕ ዘኽእል ባህሪ የብሉን። እዚ እቶም ትማሊ ብድሕሪ ምርግጋጽ ሃገራዊ ነጻነት ዝተወልደ ዝፈልጥዎ ሓቂ’ዩ። ኣብ ሜዲ ኤርትራ ነቶም ብዝተፈላለየ ሸርሕታት ዝተሰወሩ ገዲፍና፡ መንካዕ፡ የሚን፡ ቅዋም ራሻ ብዝብል ኣስማት ዝተቐንጸሉ ዕሱብ ሙሴ ዮሃንስ ወ/ጣባ መን ከም ዝቐተሎም ክነግረና ድፍረት’ዶ ይህልዎ ይኸውን? ልዕላውነት ሱዳን ብምድፋር፡ ስዒድ ሳልሕ፡ ማሕሙድ ሓሰብ፡ ወልደዲዊት ተመስገን፡ እድሪስ ሓንገላ፡ ሃይለ ጋርዛ፡ ዓብደላ ጸጋይ፡ ዐስማን ዒጂብ……ወዘተ፣ ብመን ከም ዝተቐንጸሉ ክሕብርና ይኽእል’ዶ? ንልዕላውነት ኢትዮጵያ ብምድፋር ንተ/ሚካኤል ጀርጆ ዝቐንጸለ መን ምዃኑ ክገልጸልና መዓንጣ ይህልዎ’ዶ? እዚ ኩሉ ካልእ ዕባራ ምስምሳት መታን ከይወሃቦ፡ መነባብሮና ይመሓየሸልና ዝብል ሕቶታት ንዘቕረቡ ኣካለ-ስንኩላን ኤርትራ ዜቐንጸለ እቲ ጨካን ህግዯፍ ምዃኑ ይከሓድ’ዶ? ብዛዕባ እቶም ኣብ ፍቆዶ ግንባራት ኣብ እኩብ ሰራዊት ብላዕለዎት መኮንናት ህግደፍ ዝተረሸኑ መንእስያት ብዓውታ ክምድር ትብዓት ኣለዎ’ዶ? እቶም ህቡባት ስነ-ጥበባውያን የማነ ገ/ሚካኤል /ባርያ/ ኣብርሃም ኣፎወርቂ ብህግደፍ ’ዮም ተቐቲሎም ዝብል ጥርጣረ ብዘሓት ምዃኑ ሰሚዑ’ዶ ይፈልጥ? ዕሱብ ሙሴ ዮሃንስ ወ/ጣባ ኩሉ ሕልምታቱን ባህግታቱን ኣብ ሚኒስትሪ ዛናን ሓበሬታን ህግደፍ ምሕኳር ክሳብ ዜኾነ፣ እዚንዕኡ ብምሉኡ ኣይንታዩን’ዩ። እዚ ሓቂ’ዚ ክስምዖ’ውን ዘጽየፎ’ዩ።

ኣብዙ እዋን’ዙ ኤርትራ ቅንጣብ ገበን ብዘይብሎም ዒባይ ቤት ማእሰርቲ ተቐይራ ከላ ዕሱብ ሙሴ ዮሃንስ ወ/ጣባ ህግዯፍ ኣይኣስርን’ዩ ክብለና ዘደንጹ ጥራይ ዘይኮነስ ሃየንታ’ዩ። ንዓመታት ዝኾነ ይኹን ክሲ ከይቀረበሎም ኣብ ቤት ፍርዲ’ውን ከይቀረቡ ዝተሓየሩ ስድራ-ቤቶም ከይርእይዎም ዝተኸልከሉ፡ ገሊኦም’ውን ሂወቶም ኣብ ቤት ማእሰርቲ ዘሓለፈ ንጹሃት ዜጋታት ምህላዎም፣ ንዕሱብ ሙሴ ዮሃንስ ወ/ጣባ መዓስ ጠፊእዎ ኮይኑ።

ዕሱብ ኩሉ ግዜ ሓሶትን ክሕደትን ኣመሉ ስለ ዜኾነ ጥራይ’ዩ። ብዋጋ ሓሶትን ክሕደትን ዘማዕድዎ ፖሎቲካዊ ስልጣን ምህላዉ ካብ ማንም ስውር ጉዲይ ክኸውን ኣይኽእልን’ዩ። ቢተወደድ ኣብርሃ፡ ብ1995 ካብ ዝተፈላለየ ከተማታት ተጨውዮም ዝተወሰዱ መሻይኽ፡ ፓትራሪክ ኦርቶዶክስ ቤተ-ክርስትያን ኣባ እንጦንዮስ፡ ብርክት ዝበሉ መራሕቲ ሃይማኖት ካቶሊካዊት ቤተ ክርስትያን፡ ብዘሓት ፓስተራትን ኣመንትን ጴንጠ፡ ብጉጅለ 15 ዝፍለጡ ላዕለዎት መሪሕነት ህግደፍ ዝነበሩ፡ ካብቶም ብዘሓት ብዘይዝኾነ ገበን ንኣመታት ኣብ ሙቘትን ጸልማትን ጎዲጉዱ ዜርከቡ ንጹሃት ዛጋታት ምዃኖም ምኽሓድ ዝከኣል ኣይኮነን። ኣብ ዝተፈላለየ ኣብያተ ማእሰርትን ኮንቴነራትን፡ ብቁጽሪ 8 ዜፍለጥ መቕጻዕቲ ምሉእ ኣካሎም ተንጠልጢሉ ዝሳቐዩ መንእሰያት ኤርትራ ፍጹም መወዲእታ የብሎምን።

ተኽለ-ብርሃን ገብረጻድቕ ወ/ባሻይ፡ ወ/ማርያም ባህልቢ፡ ዘርኡ ብኢደ፡ መሓመድ ዒሊ ኢብራሂም፡…………ወዘተ፣ ልዕላውነት ሱዳን ብምድፋር ካብ ከሰላ ብጨካን ህግደፍ ተጨውዮም ዝተውስዱን ንዒመታት ዝተሰውሩን እዮም። ኣብ ላዕለዋይ ጽፍሒ ኮይኖም ንምጭዋይን ምቅንጻልን ውሳኔታት ዘሕልፉ ኢሳይያስ ፡ ጴጥሮስ ሰሎሞን፡ ዓሊ ሰይድ ዓብደላ ክኾኑ ከለዉ፡ ኣብ ወጻኢ ንመሓውራት ስለላ ዘዋፍሩ ዝነበሩ፡ ዶክቶር ዓ/ብርሃን ወ/ገርጊስ፡ ብ/ጀነራል ወይ ኣንባሳደር ዒሳ መሓመድ ብ/ጀነራል ግርማይ መሓሪ ነበሩ። ኣብ ሃገር ሱዳን ብቀጥታ ንምጭዋይን ምቅንጻልን መምርሒ ዘወጽኡ ዝነበሩ፡ ብጀነራል ወይ ኣምባሳደር ዒሳ መሓመድ ብጀነራል ግርማይ መሓሪ ነበሩ። ሰመረ ርእሶም፡ ብ/ጀረናል ወልልደዝጊ ባህታ ኮረኔል መልኣከ ፊተውራሪ፣ ድሒሩ ድማ ዒብደላ ኣደም ከም ዝተጸበሮም ይፍለጥ።