“ብቦኮ ሃራም” ዝፍለጡ ኣብ ሃገር ናጀርያ ዓሪዶም ዘለው ውድብ ኣኽረርቲ ምስልምና ሃይማኖት፣ ነተን ጨውዮመን ዝሓገዩ ናጀርያውያን ደቂ ኣንስትዮ ፈቲሐመን ይብሃል ኣሎ። ነዞኦም ክናናን ምናናሲ መን መልሚሉን መዊሉን ከምዝምሃዞም ትፈልጡዶ? ? Dozens of Chibok girls abducted by Boko Haram released:

እቶም ኣብ ሃገር ናይጀርያ ግብረሽበራ ስራሕና ኢሎም ዝፍጽሙ ዘለውን፣ ንጹሃት ሰባትን ደቂኣንስትዮን ዝጨውዩን ዘለው፣ “ብቦኮ ሃራም” ዝፍለጡ ውድብ ኣኽረርቲ ምስልምና ሃይማኖት፣ መንዩ ምሂዙዎም? ዓላምኦምን መደብ ዕዮኦምንከ እንታይ እዩ? ኣየናይ ሓይሊ እዩኸ መልሚሉን ዓሊሙን መዊሉን ኣዳልዩሎምን? ስለምንታይከ? ምስ ኣስላማዊ እኽራሪ ሓይሊ ምስልምና ኣልቃሂዳን ኣይሲንከ እንታይ እዩ ዝምድንኦም?

እዞም “ቦኮ ሓራም” ዝብሃሉ ውድብ መብያሕትኦም ካብ ዓለት ካኑሪ ሃውሳ ዝብሃል ዓለት እዮም። ኣብ ከባቢ ዞባ ማእከላይ ሱዳንን ከባቢ ጫድን ከኣ እዮም ዝነብሩ። ንሶም ከምዝኣምኑሉ ድማ ካብቶም ጥንታውያን ደቀባት ቦርኑ (ካነም ቦርኑ) ኢና ይብሉ። እቶም ካኑኑ ዝብሃሉ ህዝቢ ብ11 ክፍለዘመን እዮም መስሊሞም። እቶም ቋንቋ ካኑሪ ዝዛረቡ ህዝቢ ድማ 4 ሚልዮን ጥራይ እዮም ዝኾኑ።  ናይጀርያ ግና ካብ ሓደ ሚእቲ ሽሕ 100.000 ዝኸውን ተቐማጦ ህዝብታት ዝርለዋ ሃገር እያ።  እዞም ህይቢ ካኑሪ እምብኣር መብዝሕትኦም ደገፍትን ኣባላትን ውድብ “ቦኮ ሓራም” እዮም።  ክልኦት ንኡስ ዓሌ ድማ ካነምቡ ዝብሃሉ ኣለው። እዞም ህዝቢ እዚኦም ነዚ ኣኽራሪ ሃይማኖት ተመሲሉ ግብረ ሽበራ ዝፍጽም ዘሎ ውድብ፣ ካብ ባዕሎም ዝነቐለ ዘይኮነስ፣ ብመሃንድሳት ጽዮናውያን ዝተኣልመን ዝተሓንጸጸን ፕሮጀክት እዮም ዝኽተሉ ዘለው። እቲ ቀንዲ ወፍሪን መደብ ዕዮን ጽዮናውያን ድማ፣ በዞም መሳርሒኡ ዝኾኑ ኣረሜን ተጠቒሙ፣ ነታ ካብ ዓለም ብባህርያዊ ጸጋ  በልዚንን ዘይትን ብልጽግቲ ዝኾነት ሃገር ናይጀርያ፣ ኣብ ውሽጢ ህዝና ናዕብን ሽበራን ኣባሪዑ፣ መታን እቲ ህዝባ ንባህርያዊ ሃብቲ ሃገሩ ብሰላም ከይጥቀም ተባሂሉ ዝተማህዘ እዩ።

እዞም “ቦኮ ሓራም” ዝብሃሉ ውድብ እከይ፣ ብመልክዕን ብሕብርን ይፋላለዩ እምበር፣ ዓላምኦም ምስቶም “ኣይሲስን “ኣልቃሂዳን”፣ ከምኡውን “ኣልሸባብ” ሶማልን፣ ዝብሃሉ እኽረርቲ ኣስላማውይን ውድባት ሓደ እዩ። ኩሎም ድማ ብጽዮናውያን ተመልሚሎም ዝተማህዙ ኣኽርራሪ ሓይሊ ምስልምና ተመሲሎም ንረብሓ ጽዮናውያን፣ ዘገልግሉን ዝኽድሙን ሕሱራት ተዛረብቲ ኣቑሑት እዮም።

እቲ ካብ ኩሉ ንክርስትያን ህዝቢ ኤርትራ ኢትዮጵያን ዘስግኦ ሓደገኛ ነገር እንተሃልዩ ድማ፣ ክንደይኳ ካብ መዓቱ ይሰውረና ዘብል፣ ብፍላይ ህዝቢ ኤርትራ ብሓፈሻ ድማ ደቂ ኣግኣዝያን፣ ን600 ዓመታት ዝኣክል ኣንጻር ምስልምናን ጽዮናውያንን ተቓሊሶም ከብቅዑ፣ ሎሚ ከኣ በቶም ኮራኹር ጽዮናውያን ዝኾኑ ህግደፍን ወያነን ብባርባራዊ መግዛእቲ ገና ይሳቐዩ ኣለው። ስለዚ ብድሕሪ ወያነን ህግደፍን ድማ፣ ነቲ ክርስትያን ህዝቢታት ከምዞም ክናናን ምናናን ኣኽረርቲ ምስልምና ተመሲሎም ኣብ ክንዲ ሓናት ጽግዕ ከይኮንዎ ጥራ እዩ ዘስግእ።

ጽዮናውያን እኮ መደብ ዕዮኦም፣ ታሪኽ ብምድህሳስ ግርም ጌርና ንፈልጦ ኢና። ነቲ ብ1884 ዓ.ም.ፈ. ኣብ ከተማ ቬናን በርሊንን ዝሓንጸጽዎ መደብ ስትራተጂካዊ ፕሮጀክት እከይ፣ ምሽማው መሬት ሃገራት ኣፍሪቃ ብሰንኪ ኣዶልፍ ሂትለር ዝወልዖ 2ይ ኲናት ዓለም፣ ኣብቲ ዝመደቡዎ መደብን ግዜን ኣብ ግብሪ ስለዘይውዓለ፣ ሎሚ ብህልኽ ኣብ ዝተናውሐ ግዜ፣ ብስም ኣልቃሂዳዶ ብኣሲስዶ፣ ብቦኮ ሓራምዶ እንዳ ኣዋፈሩ ከተግብሩዎ ገልዳሕ ይብሉ ከምዘለው ተጋሂዱ እዩ። ብፍላይ ድማ ንጽላተ ሙስየን፣ ንበትሪ ሙሴን ክደልዩ፣ ካብ እዋን ንጉስ ላሊበላ ጀሚሮም ክሰርቁወን ገና ገልዳሕ ይብሉ ከምለዘለው እውን ኣይንስሕቶን ኢና። እወ፣ እተን ፈታሕቲ ሽግርን፣ መንፈሳዊ ተኣምራታዊን ምስጢርን ትእምርትን ዘለወን በትሪ ሙሴን፣ ቅድስቲ ጽላተ ምሴን፣ ከምቲ ንፈርዖን ዝሰዓርኦ፣ ነዚኦም ፈርዖናውያን መበል 21 ክፍለየመን ድማ፣ ብሓይሊ መንፈስ እግዚኣብሔር ልዑል ኣምላኽ ክስዕርኦም እምነትን ትንቢትን ጸሎትን ህዝቢ ኣግኣዝያን እዩ።

ሃልየ ሉያ። እሜን።

ብሓልዮት መርበብ ሓበሬታ ደቀባት ሰንበት 7, ግንቦት 2017 ዓ.ም.ፈ.