ቅሉዕ ዝምታ ባህሪያዊ ጸጋታት ሃገር ኤርትራ ብኩባንያ ዕደና ቢሻ። ሃገር ብባህሪያዊ ጸጋታት ጥራይ ኣይትነብርን፡፡ ሃገር ብሰብኣዊ ዓቕሚ ሰብ ጥራይ እውን ኣይትነብርን፡፡ እወ!! ሃገር ንባህሪያዊ ጸጋታትን ሰብኣዊ ዓቕምን ኣማእዚኑ፡ ንራህዋ ህዝቢ ከይተሓለለ ርሃጹ ብዘፍስስ ብሉጽ ፖለቲካዊ መሪሕነት ምስ እትምራሕ ዓለም ዝሰመያ፡ ኩሉ ዝትምነያ፡ መሬታዊት ገነት ትኸውን፡፡

ቀዳማይ ክፋል

ሃገር ብባህሪያዊ ጸጋታት ጥራይ ኣይትነብርን።ሃገር ብሰብኣዊ ዓቕሚ ሰብ ጥራይ እውን ኣይትነብርን፡፡ እወ!! ሃገር ንባህሪያዊ ጸጋታትን ሰብኣዊ ዓቕምን ኣማእዚኑ፡ ንራህዋ ህዝቢ ከይተሓለለ ርሃጹ ብዘፍስስ ብሉጽ ፖለቲካዊ መሪሕነት ምስ እትምራሕ ዓለም ዝሰመያ፡ ኩሉ ዝትምነያ፡ መሬታዊት ገነት ትኸውን።ሃገርና ኤርትራ፡ ብጅኦሎጂካዊ ኣጸዋውዓ ትሕተ ምድራዊ መዓድናት ኣሉቪያልን ሪፍትቫሊን እትውንን፡ ሃብታም ሃገር እያ።ኣብዚ ቅድሚ ሚሊዮናት ዓመታት ዝተመስርሐ ጅኦግራፊያዊ ክሊ፡ ካብቶም ዘለው ባህሪያዊ ጸጋታት እቶም ዘየለው ምርቋሕ ይቐልል፡፡ ካብ ገማግም ባሕርና ድራር ዕለቱ ከናዲ፡ ካብ ጸጋታት ልዕሊ መሬት ሕርሻዊ እቶቱ ከድንንፍዕ፡ ጥሪቱ ኣሰሲኑ ብጸባ ክዕንገል ዝግበኦ ህዝቢ ኤርትራ ብሰንኪ ናይ ጥፍኣት ስነ-ሓሳብ ኢሳይያስ ታሪኹ ካብ ዝጽልምት ዓመታት ኣቑጺሩ፡፡ ካልእ ይትረፍ ካብ ከበሳታት ሃገርና ግቡእ ፖሊሲታትን ስርዓተ ምሕደራ ሕርሻ እንተዝተኣታቶ ዓሳን ማዕድንን ሓዲግና ብሕርሻ ጥራሕ መተዓንገልና፡፡

ንኹሉ ዝሓንገደ ጠላም መራሒና ግን ንጸጋታት ልዕሊ መሬት ናብ ረብሓ ዝልውጥ ዜጋ ኣጽኒቱ ሃገር ኣብ ደልሃመት ኣጥሒሉ፡ እተን ዝተርፈኦ ጸጋታት ትሕቲ መሬት ብሃታ ሃታ ክምእርር መፍቶ ባዕዳውያን ጌሩና ኣሎ፡፡ ካብ ሎሚ ጀሚረ ነቶም ኣብ ትሕቲ መሬት ዘለው ባህሪያዊ ጸጋታት ንምጉሕጓሕ ዝካየድ ሃረምረምን፡ ዘይቅርዑይ ኣተኣላልየኦምን ዝምልከት ብዝተፈላለየ ሰነዳት ዝተወሃሃደ ጽሑፍ የቕርበልኩም፡፡

ኣይተዓደለን’ምበር ንባህሪያዊ ጸጋታት ሃገር ከማእክል ብስም ሚኒስትሪ ጸዓትን ማዕድንን ዝፍለጥ ስማዊ ትካል ኣብ ሃርና ካብ ዝጣየስ ዳርጋ ርብዒ ዘመን ኣቑጺሩ፡፡ ምድስካል መንግስታዊ ትካላት ኣብ ሚ/ሪ ጸዓትን ማዕድንን ጥራይ ዝተወሰነ ከምዘይኮነ ከኣ ንኹሉ ግሁድ’ዩ፡፡ እቲ ምንታይሲ! ኣባጓይላ ጥፍኣትና ኩሉ ባዕለይ ዝመትከሉ፡ ናይ “ፕላኔት ፕሉቶ” ናይ ጥፍኣት ፍልስፍና ስለዝኸተል፡፡ ንሎሚ ብቤ/ጽ ፕረሲዳንት ዝተብሓቱ ገለ መረዳእታ ዝኾኑ ጭብጥታት ኣበጋጊሰ ናብቲ ቀንዲ ሓሳበይ ክኣቱ፡፡

ከም ኤርትራ ዝኣመሰላ ሓደስቲ ሃገራት ኣፍሪቃ ምዕባለ ትሕቲ ቅርጺ ፈለማ ኣብ ህንጻን ሕርሻን የትኩር፡፡ ሚ/ሪ ህንጻን ሕርሻን ድማ ከምቲ ኩሉ ዜጋ ዝዕዘቦ ብኣባጓይላ ተባሒቱ ኣብ ታሪኽ ዓለም ኣብ ዕቋር ማይን ኣብ ዝተበጋጋሰ ትሕቲ ቀርጽን ልኡኻት ሃገራት ከተኣናግድን ኣሳእል ክሰኣልን ንዕዝብ ኣለና፡፡ ሚኒስተር ሚ/ሪ ህንጻን ሕርሻን ባዕሉ ኢሳይያስ ኮይኑ፡ እቶም ስማውያን ሚኒስተራት ኣስፍሃ ኣብርሃን ኣረፋይነ በርሀን ብፍቕዲ ዝቑጸሩ “ኪኢላታት” ሓቒፎም ሰዲያ ከሞቑ ኣብ ቤ/ጽሕፈቶም ይውዕሉ ኣለው፡፡ ፊናንሳዊ ፖሊሲታት ኣማእዚኑ ሃገር ክመርሕ ዝተመዘ ብስም “ሚኒስትሪ ፋይናንስ” ዝጽዋዕ ትካል’ውን ብቑጣባዊ ጉዳያት ህግደፍ ተባሒቱ ብሓጎስ ገብረሂወት (ኪሻ) እንዳተማእዘነ ቀረብን ጠለብን ሃገርና ሚስጢር ካብዝኾን ዓመታት ሓሊፉ፡፡ ሃገር ብምድሪ፡ ብባሕሪን ብሰማይን ክሕሉ ዝተወደበ “ሚ/ሪ ምክልኻል” ሃገርና ‘ውን ካብዚ ኢሳይያሳዊ ሽርሒ ኣየምለጠን፡፡ ብስም “ምክትታል ሚ/ሪ ምክልኻል” ዝጽዋዕ ብብርጋዴር ጀነራል እዮብ ፍስሃየ (ሓሊባይ) ዝምራሕ ዴስክ ንሚ/ሪ ምክልኻል ተኪኡ ዝነጥፍ ኣብ ቤ/ጽ ፕረሲዳንት ተጣይሱ ንላዕለዎት ሓለፍትን ንሚ/ሪ ምክልኻልን ክጸናጸን መደባት ተዓዲልዎ ኢዩ፡፡ ኣብ ታሪኽ ዓለም ምናልባት ንሓንቲ መንግስታዊ ዕማም ክልተ ሚኒስትሪታት ዝተመደቡዋ (ዝዓላ) ሃገር እታ ኢሳይያስ ከምድላዩ ዝላገጸላ ኤርትራና ከይኮነት ኣይትርፍን፡፡

ከምቶም ካልኦት ሚኒስትሪታት ሚ/ሪ ጸዓትን ጸዓትን ማዕድንን‘ውን ተልእኾታቱ ብቤ/ጽ ፕረሲዳንት ካብ ዝጭወ ዓመታት ኣቁጺሩ’ዩ፡፡ ንዓመታት ዝተፈላለዩ ሓለፍቲ እንዳተለዋወጥላ ዝጸንሐት እዛ ሚኒስትሪ ኣብ መወዳእታ እቲ ድሕሪ ሪፈረንዱም ኣብ ኒውዎርክ ቤ/ጽ ውድብ ሕቡራት መንግስታት ባንዴራ ኤርትራ ንፈለማ ዝሰቐለ ሚ/ር ሓጂ ዓሊ ካብ ሚ/ሪ ሃብቲ ዓሳ ተቐየሩ ምስመጸ ዚያዳ ከንቀሳቕሶ ምስ ጀመረ ሃንደበት ጉዳይ ስርሒት ፎርቶ ኣጋጠመ፡፡ ሚ/ሪ ጸዓትን ማዕድንን ድማ ድሕሪ ስርሒት ፈርቶ ነቲ ባዕሉ ኢሳይያስ “ምስሉይ” ዝጽውዖ ጀነራል ስብሓት ኢፍሬም ተመጢዬሉ ኢዩ፡፡ ክሳብ 2013 ወርሒ ጥሪ ብሚኒስተር ኣሕመድ ሓጅ ዓሊ ክምራሕ ዝጸንሐ ሚ/ር ጸዓትን ማዕድንን ከም ግቡእ ኣብ ኩሎም ዓይነት ባህላዊን ዘመናዊን ስራሓት ዕደና ክነጥፍ፡ ኣብ ሃገርና ዘለዋ ናይ ዕደና ካምፓኒታት ከመሓድር፡ ኣብ ጸዓት ምዕሩይ ዝርገሐ ክተኣታቶ፡ ጠለብ ሃለኽቲ ነዳድን ካልኦትን ንህዝቢ ከማልእ ይግባእ ኔሩ፡፡ ብኣንጻሩ ዕማሙን ተልእኾኡን ተጨውዩ ይትረፍ ዶ ምዕሩይ ዝርገሐ ስርሓት ጸዓትን ማዕድንን ከተኣታቱ፡ ንባዕሉ ከም ቤ/ጽ ሰንከልከል ክብል ድሕሪ ምጽንሑ፡ ሚኒስተር ሓጂ ዓሊ ድማ “ሃይማኖታዊ ጥሩፍን ግብረሽበራዊ” ተሰሚዩ ናብ ጸላም ጎዳጉዲ ምስ ብጾቱ ካብ ዝድረበ እንሆ 4 ዓመታት ኣቑጺሩ፡፡

ጸብጻባት ቤ/ጽ ፕረሲዳንት ከምዘረጋግጽዎ ንጸዓትን ማዕድንን ዝምልከት ኣዋጃት ብቁጽሪ 68/1995 ዝወጸ “ሕጋጋት ንምስራዕ ስርሓት ዕደና” ዝብል’ዩ፡፡ ኣዋጅ ጸዓትን ማዕድንን ተሓኺኹ ጸጋታት ትሕቲ ምድሪ ንውሑዳት መገልገልቲ ኢሳይያስ ዘርብሕ ጥራይ ምስኮነ፡ ሃገርና መፍቶ ብኢዳዙር ዝኣተው ባዕዳውያን መዝመዝቲ ኮነት፡፡ ኣብ ውሽጢ ርብዒ ዘመን ካብ ዝተኻየዱ መጽናዕታት ኣብ ሃገርና ኣስታት 41 ክቡራት ማዕድናት ምህላዎም ተረጋጊጹ’ዩ፡፡ ነዚ ተፈጥራዊ ትዕድልቲ ክምዝምዙ ብስም ሃገር ምስ ኢሳይያስ ክታም ኣምቢሮም ዝኣተው ናይ ወጻኢ ዕድና ካምፓኒታት ድማ ካብ 50 ዘይውሕዱ ‘ዮም፡፡ እቶም ብኣህጉራዊ ሕግታት ዝኣምኑ ባህሪያት ግብትና ውልቀ መላኺ እንዳስተብሃሉ፡ ቀስብቐስ ክወጹ እንከለው እቶም ዝበልዎም ዝፍጽሙ ሒደት ኣገልገልቲ ከኣ ተሪፎም፡፡ ኣብ መስርሕ ዕድና ሃገርና ከውፍሩ ካብ ዝኣተው ካምፓኒታት እቶም ዝበዝሑ ናይ ካናዳ፡ ኣውስትራሊያ፡ ቻይና፡ ዓባይ ብሪጣኒያ፡ ዓረብ ዒመራትን ባርባዶስን ’ዮም፡፡ ኣብ ዝሓለፉ 5 ዓመታት ድማ ካብቶም ዝተረፉ ኣስታት 20 ዝኾኑ ኣውፈርቲ ካምፓኒታት ብሰንኪ ብልሽው ኣተኣላሊያ ናብ ክልተ ጸሪሮም ኣለው፡፡

እቶም ዝተረፉ ድማ ናይ ኣውስትራሊያ፡ ካናዳን ቻይናን ኣውፈርቲ ‘ዮም፡፡ ብሽርክነት ኢሳይያስን ኔቭሰን ሪሶርስስ ዝተብሃለ ናይ ካናዳውያን ትካል ዝቖመ Bisha mining Share company እቲ ዝገዘፈ ኮይኑ ኣብ 2010 ብስም ሽርክነት ምስ ሃገራዊ ኮርፐረሽን ማዕድን ተፈራሪሙ ዝኣተወ’ዩ፡፡ ኣብ ጋሽባርካ፡ ዓንሰባ፡ ዞባ ማእከልን ሰሜናዊ ቀይሕ ባሕርን ኣብ ዝርከቡ ከባቢታት ዳህሳስ ከካይድ ፍቓድ ዝተዓደሎ ካናዳዊ ትካል ኒቭሰን፡ ፈለማ ኣብ የካቲት 2011 ኣብ ቢሻ ወርቂ ከፍሪ ጀሚሩ፡፡ ካብ ቢሻ ጥራይ ኣብ ውሽጢ 5 ዓመታት (ካብ 2011 ክፍላ 2014) ኣስታት ናይ 1.1 ቢሊዮን ዶላር ዝኾውን ክፍሊት ወርቂ ብስም ውልቀ ሓለፍቲ ኣብ ወጻእ ባንክታት ተቐሚጡ ‘ዩ፡፡ ብተወሳኺ ኣብ ከባቢ ቢሻ ዝርከቡ ካልኦት ከባቢታት ኣስታት 26.5 ሚሊዮን ቶን ዝግመት ናይ ወርቂን ካልኦት ማዕድናት ውሁድ (Ore) ኣብ ቀጻሊ ዓመታት ክጉሕጓሕ መደብ ተታሒዙ ኣሎ፡፡

ጎኒ ጎኒ ምስ ኣውስትሪያላዊ Chalice Gold mines ብዝተግብረ ሽርክነት ኣብ ከባቢ ቆቋ ዝርከብ ኣስታት 5 ሚሊዮን ቶን ዝተገመተ ናይ ወርቂን ካልኦት ማዕድናትን Ore ክጉሕጓሕ መደባት ተሓንጺጹ ኣሎ፡፡ ብውዕውዕ ናይ ህዝባዊ ርክባት ስራሕት “ሳላ ዛ ወርቂ ቢሻ ልበይ ተሓጊሻ” ክብል ዝተገደደ ህዝብና ድሕሪ 5 ዓመታት ከኣ “ኣነ ዝተጸበኹዎ ወርቂ ቢሻ ንሶም ዝሃኒ ክላሽን ራሻ” ኢሉ ዘንጸርጸረሉ ሕቡእ ሚስጢራት ድማ ቀጺለ ከቃልዕ፡፡

ኩሎም ትካላት ወጻኢ ኣብ ስርሓት ዕደና ንኸውፍሩ ክፈራረሙ እንከለው ኣብ ሚዲያታት ንህዝቢ ዝረኣዩ እቶም ኣብ “ኣብ መዓላ እቲ ፍርያት ዘየእትዎም” ሚ/ር ጸዓትን ማዕድንን ኣሕመድ ሓጅ ዓሊን ገለ ዳሬክተራትን’ዮም፡፡ ክታም ከይነቐጸ ብቅልጡፍ ኩሉ መጽናዕታት ሰነዳትን ናብ ቤ/ጽ ፕረሲዳንት ምስተወሰደ ድማ ጉዳይ ማዕድን ከም ሓደ ሃገራዊ ክቱር ሚስጢር ተሓሲቡ፡ ንኢሳይያስ፡ ሓጎስ ኪሻን የማነ ማንኪን ጥራይ ዝግደፍ ዕማም ይኸውን፡፡ እዞም ሰለስተ ውልቀ ሰባት ተወሳኺ መጽናዕታት ኣካይዶም ኣብ ኣተሓላልዋ፡ ካብን ናብን ኣብ ምጉዕዓዝ፡ ኣብ መሸጣ ብደቂቕ ዝተኣለሙ መደባት የውርዱ፡፡

ክቡራት ተኸታተልቲ!

ኢሳይያስ ካብቶም ከም ሓሽሽ ክሕለው ዝደልዮም ዋኒናት እቶም ቀንዲ ወጻኢ ሸርፊን ማዕድናትን ‘ዮም፡፡ ንመረዳእታ ክኾነና በዚ ኣጋጣሚ ሓደ ጉዳይ ከልዕለልኩም፡፡ ላዕለዎት ሓለፍቲ መንግስቲ ቀጠር ንዝተፈላለዩ ዞባዊን ኣህጉራዊን ጉዳያት ዝዝትይሉን ዝዝናግዕሉን ኣብ ቀይሕ ባሕሪ ከም ናይ ምስሪ ሻርማል ሼክ ዓይነት ክውል ቦታ፡ ናይ ምህናጽ መደብ ስለዝሓንጸጸ፡ ኣብ 2010 ኢሳይያስ ምስ ዓሚር ቀጠር ጣሚም ቢን ሓሚድ ዓልጣኒን ተሰማሚዖም ንደሴት ዳህላክ ንዓመታት ዘገልግል በቢክፍላ ዝስላዕ ናይ 250 ሚሊዮን ዶላር ሊዝ ክታም ኣምቢሮም፡፡ ቀጠራውያን መራሕቲ QDVC (Qatari diar real Estate Investment COMPANI & Vvinci construction Grand projects) ዝበሃል ናይ ዘመናዊ ርሻናትን ህንጻን ትካል ምስ ኣስታት 400 ዝኾኑ ኪኢላታት ሰዲዶም ኣብ ዳህላክ ስራሕ ጀሚሩ፡፡ በቲ እዋን ኢሳይያስ ንዝፈጸሞ ካብ ህዝብና ዝተኸወለ “ፊናንሳዊ ልፍንቲ” ካብ ህዝብን ሚዲያን ብምኽዋል ሰለስቲኦም (ኢሳይያስ፡ ሓጎስ ኪሻን የማነ ማንኪን) ድሕሪ ምዝታዮም፡ ንሓለውኡን ሚስጢራውነቱን ዝምለከት ስርሓት ንወኪል ሃገራዊ ድሕነት ክውሃብ ወሲኖም፡፡ ብመሰረት እዚ ከኣ ብብ/ጀነራል ስምኦን ገብረድንግል ዝተሓረዩ 21 ኣባላት ውሽጣዊ ጸጥታ ሰራሕተኛታት ኩባንያ ህንጻታት ገደም፡ ሳዋን ሰገንን ዝብል ጉልባብ ተዓዲሎም ናብ ዳህላክ ተዋፊሮም፡፡

እዞም ኣባላት ወ/ሃ/ድሕነት ብቐጥታ ብቤ/ጽ ፕረሲዳንት ክፍጽምዎ ዝተዓደሎም ዕማማት ዝስዕቡ ኔሮም፡፡

1. ዝኾነ ይኹን ብዛዕባ ዝህነጽ ዝነበረ ህንጻታትን ርሻናትን ዕላል፡ ወረ፡ ሓበሬታ፡ ኣሳእል ዘለዎ ሰብ ፈሊዮም መጽናዕታት ከካይዱን ክቆጻጸሩን

2. ምስቶም ኣስታት 400 ዝኾኑ ወጻእተኛ ኪኢላታት ፍሉይ ርክብ ዝነበሮም ኣባላት ኩባንያ ህንጻ ገደም፡ ሳዋን ሰገንን ኣጽኒዖም ንዝምልከቶ ኣካል ከቕርቡ

3. ኣብ ዳህላክ ኣብ ልዕሊ ዝፈሰሰ ማእለያ ዘይብሉ ንዋትን ማልን ክፍጸም ዝኽእል ስርቂ፡ ምጥፍፋእ ምክትታል ዝብል (ብውሽጣዊ ጸጥታ ዝተወሰኸ) ኔሩ፡፡

ማእለያ ዘይብሉ ናጻ ጉልበት ኣባላት ሃ/ኣገልግሎት ዝፈሰሶ ዘመናዊ መዘናግዒ ማእከል ዳህላክ ድማ ኣብ 2015 ተጻፊፉ ተመሪቑ፡፡ እዚ ሕቡእ ትሕተ ቅርጽታትን ርሻናትን ክሳብ ሎሚ ብወግዒ መግለጺ ዘይተግበረሉ ኮይኑ ከም ሳክቲዝም ኣብ ወርሒ ሚያዝያ 2016 ኣብ ዝፈነኹዎ ጽሑፍ ብዝርዝር ዝገለጽኩዎ ኮይኑ ብተወሳኺ ኣብ  www.sacttism.com and page sacttism “….ዘይትግበር ህግደፋዊ ጭርሖ ብግብሪ….” ኣብ ትሕቲ ዝብል ኣርእስቲ ክትውከሱ ትኽእሉ ኢኹም፡፡ ብዝኾነ ክሳብ ሕጂ እዚ ዝበሃል ስራሕ ኬተሰርሓሉ ዝጸንሐ ርሻናት ዳህላክ ክጸናጸኑ ዝተልኣኹ 21 ኣባላት ወኪል ሃ/ድሕነትን ብቦጦሎኒታት ዝተስርዑ ኣባላት ሃ/ኣገልግሎት ኣባላት ኩባንያታት ህንጻን በቲ እዋን ብመንግስቲ ቀጠር ዝተሰለዓሎም ወርሓዊ ደሞዝ 9,000 ናቕፋ ኔሩ፡፡ ቤ/ጽ ፕረሲዳንት ግን ነቶም ሰራሕተኛታት ብወርሓዊ ናይ ምዱብ ክፍሊት ክዕደሎምን ዝተረፈ ድማ ኣታዊ ክግበር ወሲኑ፡፡ እዞም ተጸናጸንቲ ኣባላት ውሽጣዊ ጸጥታ ካብ ዝተውሃቦም መደባት ሓደ ስርዓተ ክፍሊት ደሞዝ ሰራሕተኛታት ዝምልከት ሓበሬታ ነቶም ወጻእተኛታት ዝህቡ ሰራሕተኛታት ምጽንጻን እዩ፡፡ እቲ ዝገርም!! እቶም ተጸናጸንቲ ወርሓዊ 1,700 ናቕፋ ክኽፈሎም እንከሎ፡ እቶም ንኣስታት 5 ዓመታት ማይ ጨው እንዳሰተዩ፡ ኣብ ኣጽምእ ከርተት ዝበሉ ኣባላት ሃገራዊ ኣገልግሎት ግን እታ ዝተሰለዓትሎም ወርሓዊ ካብ 450 ክሳብ 600 ናቕፋ እንዳተኸፈሎም እዮም ሰሪሖም፡፡ ኣብቲ እዋን ኣብ ዳህላክ በቢ 7 ኣብ 3 ሽፍቲ ብጉልባብ ሓለዋ ካብ ዝተመደቡ ኣባላት ንኣብነት ኢብራሂም መሓመድ፡ መሓሪ ተስፋይ፡ ዮናስ በኹረጽዮንን ሳምሶምን ዝተብሃሉ ይርከብዎም፡፡

ክቡራት ተኸታተልቲ!!

ተዘክሮታት ዳህላክ ዘልዓልኩ ምኽንያት ኢሳይያስ ንወጻእ ሸርፍታትን መሸጣ ባህሪያዊ ጸጋታትን ኣመልኪቱ ዝኽተሎ ስውር መስርሕ ንምርዳእ ‘ዩ፡፡ ብተመሳሳሊ ንኣተሓሕዛን መሸጣን ወርቂ ቢሻን ዛራን ድማ ከም ናይ ዳህላክ ዓይነት ስውር መስርሕ ከምዝስዕብ ክገልጸልኩም፡፡

ከምቲ ምስ መንግስቲ ቀጠር ዝተገብረ ስውር ልፍንቲ ንወርቅን ካልኦት ባህሪያዊ ጸጋታትን ዝምልከት ምስቶም ኩባንያታት ወጻኢ ክታማት ምስ ተጻፈፈ ድማ፡ ኣብ ምትካል ትሕቲ ቅርጽታት፡ መፍረ ወርቂን ምጉዕዓዝን ድማ ወኪል ሃገራዊ ድሕነትን ሓይሊ ኣየርን ክዋሳኡ መደብ ተሓንጸጸ፡፡

ሓላፍነት ሃገራዊ ድሕነት ኣብ ባህሪያዊ ጸጋታት፡

ኣዛዚ ሃገራዊ ሓይልታት ፖሊስን ጸጥታን ብ/ጀ ስምኦን ገብረድንግል፡ ሓላፊ ክፍሊ ምምሕዳር ኮ/ል ሃይለ ክቡርነቱን ሓላፊ ወፍርታት ውሽጣዊ ጸጥታ ኮ/ል የማነ ኣፍወርቂን እቶም ቀንዲ ምስ መሸጣን ሓለዋን ባህሪያዊ ጸጋታት ምትእስሳር ዘለዎም ሓለፍቲ ‘ዮም፡፡ ክልቲኦም ንስውር ምጉዕዓዝ፡ ሓለዋን ማዕድናት ኣድላይ ዝኾነ ዝተሰነዐ ናይ ጉልባብ ሰነዳት ኣብ ምድላውን ዓቕሚ ሰብ ኣብ ምምዳብን ብቐጥታ ይነጥፉ፡፡ ንኣብነት ኣብ ቢሻ ንሓለዋ ዝተመደቡ ኣባላት ወኪል ሃ/ድሕነት መብዛሕትኦም ብዝተሰነዐ ናይ ሓሶት ታሴራ፡ ዲግሪ፡ ዲፕሎማን ሰርቲፊኬትን ከምዘለዎም ተጌሩ ዝተመደቡ እዮም፡፡ ንወርቂ ቢሻ ኣምልኪቱ ኣብ ዝትግበሩ ስውር ሓለዋታትን መጽናዕታትን ክትዋሳእ ከም ሓላፊት ዝተመደበት ድማ ገዲም ተጋዳሊት ኣለም (ጓል ካስትሮ) ዝተብሃለት’ያ፡፡ ኣብ ወኪል ሃገራዊ ድሕነት ከም ኣለም ዝኣመሰላ ካብ ሜዳ ጀሚረን ኣብ ዝተፈላለየ ሚስጢራዊ ስራሓት ዝዋፈራ ደ/ኣንስትዮ ሕጂ ‘ውን ኣለዋ፡፡

ኣለም ትመርሖም ብሰቪል ጉልባብ ዝተመደቡ ኣስታት 40 ኣባላት ውሽጣዊ ጸጥታን ፖሊስን ብኣዚዩ ስቱር መገዲ ንዝሓለፉ ሓሙሽተ ዓመታት ኣብ ቢሻ ክሰርሑ ድሕሪ ምጽንሖም ኣብ መፋርቕ 2015 ወርቂ ተወዲኡ ናብ ዕደና ነሓስ ምስተሰጋገረ፡ ድማ ማዕድን ነሓስ ብባህሪኡ ክሕባእ ዘይክእልን ብወደብ ንሰደድ ዝወጽእ ስለ ዝኾነ ካልኦት ኣባላት ውሽጣዊ ጸጥታ ተመዲቦም ክዓዩ ተገብረ፡፡ (እታ ዝፈነኹልኩም ቪዲዮ ንመስርሕ ሰደድ ማዕድን ነሓስ (Copper Ore) ናብ ቻይና እተርኢ ኢያ)፡፡ በቲ እዋን እቶም ብዙሕ ህዝቢ ዝፈልጦም ካብ ኮሚሽን ፖሊስ ከም ተወሳኺ ኣብ ቢሻ ዝተመደቡ ኣባላት፡ መብዛሕትኦም “ውፍያት” ዝተብሃሉን ብሰንኪ ብዝሒ ቆልዑ ናይ መነባብሮ ጸገም ዝገበሩ፡ ወርሓዊ 4,000 ናቕፋ ንኽወስዱ ዝተወሰነሎም ኔሮም፡፡ ንኣስታት 5 ዓመታት ስለያዊ ጸብጻባት ወርቂ ቢሻ ንውሽጣዊ ጸጥታ ክተመሓላልፍ ዝጸንሐት ኣለም፡ ቅድሚኡ ኣብ ዝነበረ ዓመታት እውን ኣብ ሆቴል ኣስመራ ፓላስ፡ ከም ተቆጻጻሪት ተመዲባ ብጉልባብ ንዝተፈላለዩ ወጻእተኛታትን ንምዝንጋዕ ዝመጹ ሓለፍትን ክትጸናጸን ጸኒሓ ኢያ፡፡ ኣብ 2015 ተጋዳሊት ኣለም ድማ ካብ ቢሻ ተሳሒባ ኣብ ማእከላይ ቤ/ጽ ውሽጣዊ ጸጥታ ናይ ሓላፊ ምምሕዳርን ፋይናንስ ኮ/ል ሃይለ ተስፋዝጊ (ክቡርነቱ) ፕርሰኔል ኮይና ተመዲባ ኣላ፡፡ ብዓይኒ ሓቂ ካብ ህዝቢ ዘይተኸወለ ጽፉፍ ምሕደራን ኣተኣላሊያን ዝትግበረሉ ናይ ዕደና ትካል ኣብ ዝኸነ ሃገር ክሳብ ክንዲዚ ሚስጢራዊ ኣተሓሕዛ ኣይግበረሉን፡፡

ጸብጻባት ተጋዳሊት ኣለም ከምዘረጋግጽዎ ኣብ ቢሻ ዝለዓለ ስርቅን ምጥፍፋእ ከምዝነበረ ‘ዩ፡፡ ኣብ ሓደ ብጎኒ ናብ ቤ/ጽ ፕረሲዳንት ዝተልኣኸ ጸብጻብ ከምዘረጋግጾ ሓደ ብጉልባብ ከም ኣውቲስታ ተመሲሉ ዝተመደብ የማነ ሃብተጽዮን ዝተብሃለ ኣባል ኣብ ቢሻ ዝተርኣየ “ስርቂ፡ ምጥፍፋእን ጠብሎቕሎቕን” ዝምልከት ብዝርዝር ሓበሬታ ናብ ሃገራዊ ድሕነት ብምልኣኹ፡ ከይጸንሐ በዓል የማነ ኣፍወርቂን ሃይለ ክብርነቱን ኮነ ኢሎም ካብ ቢሻ ኣሊዮም ኣብ ጨንፈር ውሽጣዊ ጸጥታ ዞባ ማእከል ኣውቲስታ ኮይኑ ክምደብ ከምዝገበርዎ እዩ፡፡ ኣብ ቢሻ ዝካየድ ስርቅን ምጥፍፋእን ዝምለከት ኣድላይ እንተኾኑ ካልእ ግዜ ክምለሶ እየ፡፡ ብዝኾነ ሃገራዊ ድሕነት ኣብ ወርቂ ቢሻ ኣብ ምሕላው ጥራይ ዘይኮነ ኣብ ምጉዕዓዝ ‘ውን ዝነጥፍ እቲ እንኮ ኣካል መንግስቲ ‘ዩ፡፡

ብዝለዓለ ሚስጢርን ሓለዋን ካብ ዕደና ቢሻ ናብ ኣስመራ ሰሙናዊ ኣስታት ክልተ ግዜ ክሳብ 9 ኩንታል ዝጸጋጋዕ ወርቂ ብ Y-12 ዝተብሃላ ነፈርቲ ሓይሊ ኣየር ንዝሓፉ 5 ዓመታት ክጓዓዝ ጸኒሑ እዩ፡፡ ካብ ቢሻ ናብ ኣስመራ ኣብ ዝግበር ጉዕዞ ብጉልባብ Warsa enterprise security ናይ ውልቂ ትካል ኣምሲሎም ሰማያዊ ዝሕብሩ ኮምብላሶዮን ለቢሶም ዘጓዓዕዙ ኣባላት ሃገራዊ ድሕነት ኣደም፡ ስልጣንን ኣማኒኤልን ዝተብሃሉ እዮም፡፡ እዞም ምዱባት ስለዝተኣዘዙ እምበር እዚ ዝበሃል ረብሓ ዘለዎም ኣይኮኑን፡፡ ስለዚ ብዛዕብኦም ብዙሕ ሓበሬታ ዋላ እንተዘይገለጽኩ በዚ ኣጋጣሚ ኣደም ዝተብሃለ ኣባል ቤ/ት ሰውራ ግን ሓዋ ንስነ ጥበባዊት ዛህራ ዓሊ ምኻኑ እገልጽ፡፡

ኣብ ልዕሊ ባህሪያዊ ጸጋታት ወርቂ ዝከየድ ዝምታ ካብ ዕለት ናብ ዕለት እንዳሰፍሐ ኣብዝኸደሉ ዘሎ ኣብዚ ሕሱም እዋን፡ ካብ 2015 ንነጀው ድማ ብተመሳሳሊ መልክዕ ካብ ሓድሽ ዕደና ወርቂ ዛራ ብMi 17 ሄሊኮፕተር ሰሙናዊ ክሳብ 4 ኩንታል ወርቂ ይግዕዝ ኣሎ፡፡

ኣብ ካልኣይ ክፋል ገለ ሰነዳት ሚ/ሪ ጸዓትን ማዕድንን፡ መጽናዕታት ጸጋታት ሃገር፡ ምትእትታው ወኪል ሃገራዊ ድሕነት ኣብዕደና ዛራን ካልኦትን ዝምልከት ሓበሬታ ክቕጽለልኩም